Polskie prawo rozróżnia dwa rodzaje naruszeń przepisów za jazdę pod wpływem alkoholu. Może to być wykroczenie lub przestępstwo – wszystko zależy od stężenia alkoholu we krwi kierującego pojazdem mechanicznym. Na czym polegają różnice i jakie kary grożą nietrzeźwemu kierowcy?
Mimo że kierowcy pojazdów mechanicznych podlegają przepisom Kodeksu drogowego, to w niektórych przypadkach, gdy zostanie przekroczone dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi, kierowca ponosi odpowiedzialność karną. Kodeks karny wskazuje w art. 178a, że kto prowadzi pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności. Inną dolegliwością przewidzianą w polskim prawie to zakaz prowadzenia pojazdów. Surowość kary oraz jej rodzaj zależy od wielu czynników: stężenia alkoholu, tendencji wzrostowej lub spadkowej, uprzedniej karalności lub niekaralności oraz innych elementów. Kary mogą być dotkliwsze, jeśli kierowca był wcześniej karany za jazdę pod wpływem alkoholu lub miał sądowy zakaz prowadzenia pojazdów.
Ilość alkoholu obecna w organizmie kierowcy – normy prawne
Nie każda ilość alkoholu we krwi kierującego pojazdem jest wykroczeniem czy przestępstwem. Stężeniem dopuszczalnym jest dawka poniżej 0,2 promila alkoholu we krwi lub w innym określeniu wynosząca 0,1 mg alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza.
Przekroczenie wskazanej normy powoduje odpowiedzialność na podstawie Kodeksu wykroczeń lub Kodeksu karnego. Za wykroczenie uznaje się stężenie alkoholu we krwi w przedziale od 0,2 do 0,5 promila lub od 0,1 do 0,25 mg w 1 dm3 wydychanego powietrza. Przestępstwem jest przekroczenie normy 0,5 promila lub 0,25 mg w 1dm3.
Nie wszyscy kierowcy pojazdów są uczestnikami ruchu
Według Kodeksu karnego art. 178a kierujący pojazdami w ruchu lądowym, powietrznym, wodnym w stanie nietrzeźwości lub środków odurzających podlegają odpowiedzialności karnej. Jednak nie wszyscy kierowcy to uczestnicy ruchu.
Sąd Najwyższy w jednym z orzeczeń wyraźnie wskazał, że za ruch lądowy nie uznaje się podwórka przydomowego, gruntów ornych, placów wewnętrznych czy dróg dojazdowych pod warunkiem, że nie jest to miejsce ogólnodostępne. Jeżeli przykładowo ktoś prowadzi warsztat samochodowy i każdy może wjechać na takie podwórko to nie można na nim przestawiać samochodu pod wpływem alkoholu.
Kiedy kierowca popełnia wykroczenie?
Niestety, ale są to wyjątkowe sytuacje i w zdecydowanej większości osoba wsiadająca pod wpływem alkoholu do samochodu, będzie musiała skorzystać z publicznej drogi. Jak wspomniano wyżej, przepisy polskiego prawa dopuszczają kierowanie pojazdem mechanicznym przez osoby, które mają w organizmie poniżej 0,2 promila alkoholu. Jeśli podczas kontroli drogowej okaże się, że stężenie alkoholu to przedział od 0,2 do 0,5 kierowca popełnia wykroczenie.
Za wykroczenie drogowe, które polega na kierowaniu pojazdem mechanicznym na drodze publicznej po spożyciu alkoholu, grozi kara aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 zł. Sąd również orzeka obligatoryjnie środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Kary, jakie dotkną kierowcę za wykroczenie to:
• grzywna od 50 zł do 5000 zł lub areszt do 30 dni,
• zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 6 miesięcy do 3 lat,
• 10 punktów karnych.
Kiedy kierowca pojazdu mechanicznego popełnia przestępstwo?
Przekroczenie stężenia 0,5 promila alkoholu w organizmie kierującego pojazdem jest przestępstwem (powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza). Kary, które grożą kierowcy złapanemu np.: podczas rutynowej kontroli trzeźwości, to kara grzywny, kara ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności. Jest to przestępstwo z art. 178a KK, a wyrok sądu zostanie odnotowany w Krajowym Rejestrze Karnym.
Wymiar kar to:
• grzywna wymierzona w stawkach dziennych uzależniona od dochodu kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności,
• zakaz prowadzenia określonej lub wszelkich kategorii pojazdów od 3 do 15 lat,
• wpłata na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz pomocy Postpenitencjarnej w wysokości od 5000 zł do 60 000 zł.
Jazda pod wpływem alkoholu a spowodowanie kolizji drogowej
Prowadzenie pojazdu w ruchu lądowym pod wpływem alkoholu lub w stanie nietrzeźwości to może być dopiero początek problemów. Spowodowanie kolizji drogowej przez kierującego pojazdem pod wpływem alkoholu jest jedynie wykroczeniem. W takim przypadku następuje kumulacja dwóch wykroczeń, czyli sankcje za prowadzeni pojazdu pod wpływem alkoholu (od 0,2 do 0,5) oraz konsekwencje kolizji drogowej. Warunkiem orzeczenia o wykroczeniu jest brak ofiar śmiertelnych oraz uszczerbku na zdrowiu u uczestników kolizji.
Wypadek drogowy, a jazda w stanie nietrzeźwości
Zupełnie inaczej zostanie potraktowany kierowca, który popełni przestępstwo kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości (stężenie alkoholu powyżej 0,5 promila), a konsekwencjami wypadku z jego udziałem będą: rozstrój zdrowia na okres powyżej 7 dni u uczestników wypadku lub ofiary śmiertelne.
Nawet nieumyślne spowodowanie wypadku i obrażeń u innych osób (opisanych w art. 157 KK) w ruchu lądowym jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3. Doliczając do tego jazdę w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, sąd zaostrza karę w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę.
Spowodowanie wypadku śmiertelnego w stanie nietrzeźwości
Spowodowanie przez kierowcę wypadku śmiertelnego to ciężkie przestępstwo. Kara za popełnienie takiego przestępstwa to pozbawienie wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Jednak sąd zaostrzy karę wobec kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, co spowoduje wymierzenie kary pozbawienia wolności od 2 do 12 lat!
Na tym jednak nie kończą się problemy nietrzeźwego kierowcy. Rodzina ofiary wypadku może domagać się zadośćuczynienia oraz odszkodowania od sprawcy wypadku, a firmy ubezpieczeniowe często wyłączają z polisy ubezpieczeniowej okoliczność odszkodowania z tytułu wypadku spowodowanego przez kierowcę w stanie nietrzeźwości.
Obowiązkowe naprawienie szkody
Poszkodowany w wypadku z ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, osoby upoważnione, członkowie rodziny ofiary wypadku mogą dochodzić naprawienia wyrządzonej szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Z racji tego, że mowa jest nawet o kilkusettysięcznych odszkodowaniach, kara pozbawienia wolności okazuje się niejedynym problemem pijanego sprawcy wypadku. Wprawdzie firmy ubezpieczeniowe wypłacą odszkodowanie poszkodowanemu czy rodzinie ofiary, ale będą domagały się jego zwrotu od sprawcy wypadku.
Roszczenia poszkodowanych
Na drodze cywilnej osoby poszkodowane w wypadku mogą domagać się świadczeń:
• za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu,
• zwrot wydatków poniesionych na leczenie, rehabilitację
• zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (renta, zwrot utraconych zarobków),
W przypadku śmierci członka rodziny, bliscy mogą domagać się:
• odszkodowania za pogorszenie się ich sytuacji życiowej,
• zwrotów kosztów leczenia, jeśli ofiara nie zmarła ze skutkiem natychmiastowym, a podjęto próbę ratowania życia i zdrowia,
• zwrotu kosztów pogrzebu,
• renty alimentacyjnej.
Tak surowe sankcje karne oraz wysokie odszkodowania mogą spowodować olbrzymi zamęt i brak perspektyw u osoby, która spowodowała wypadek pod wpływem alkoholu. Często jedynym ratunkiem może okazać się pomoc prawna kancelarii takiej jak Kancelaria Prawna Wodzisław Śląski. Rolą adwokata jest uzyskanie dla swojego klienta jak najniższej kary, a jeżeli będą ku temu warunki to powinien walczyć o warunkowe umorzenie postępowania karnego.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji dotyczących przestępstwa szpiegostwa oraz współpracy z naszą kancelarią zapraszamy do kontaktu przez stronę internetową, telefonicznie lub przez wizytę osobistą w biurze. Zapraszamy do naszych dwóch fili Kancelaria Adwokacka - Adwokat Tomasz Kazubski Wodzisław Śląski lub Kancelaria Prawna - Adwokat Rybnik